Κανονισμός Λειτουργίας Αυτοδιαχειριζόμενου Αγρού στο Ελληνικό

Η «Πρωτοβουλία για έναν Αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό», δημιουργήθηκε από μια ανεξάρτητη ομάδα πολιτών στην Συνέλευση της 17ης Ιανουαρίου 2011 στο Πολιτιστικό Κέντρο Ελληνικού, αφού είχε προηγηθεί κάλεσμα και κατάθεση προτάσεων προς τον Δήμο Ελληνικού για <<Νέες παραγωγικές δραστηριότητες στον αστικό χώρο>>. Με δεδομένα τα αδιέξοδα της Ελληνικής κοινωνίας, οικονομίας, παιδείας και περιβάλλοντος στα οποία έχει περιέλθει η χώρα μας, οι πολίτες που συμμετείχαν στην «Πρωτοβουλία» αποφάσισαν να κάνουν πράξη μια εναλλακτική απάντηση σε αυτά τα αδιέξοδα και να δημιουργήσουν έναν αστικό αγρό με συλλογικό χαρακτήρα που συνοπτικά ονομάζεται «Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός στο Ελληνικό».

Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλε καθοριστικά ο Δήμος Ελληνικού –Αργυρούπολης που παραχώρησε χώρο 2,5 στρ. που ανήκει στην πρώην Αμερικάνικη Βάση, ενώ συνάμα παρείχε τεχνική υποστήριξη. 

Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται παράλληλα στις δράσεις για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου στο Ελληνικό και ενάντια στην εκποίηση του πρώην αεροδρομίου που δρομολογείται με διάφορες μορφές και ενέργειες εδώ και χρόνια. Ο χώρος αποτελεί δηλαδή τμήμα της ευρύτερης έκτασης του αεροδρομίου, την οποία το κράτος σκοπεύει να πουλήσει.

Αρχές

Ο «Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός στο Ελληνικό» διέπεται από τις αρχές της εναλλακτικής, κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και της βιωσιμότητας. Πιστεύει σε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης και οργάνωσης της οικονομίας και των κοινωνιών όπου η ζωή, o πλουραλισμός, η αυτοδιαχείριση, η περιβαλλοντική και κοινωνική δικαιοσύνη ορίζουν μια αλληλέγγυα οικονομία διαφοροποιημένη από το μοντέλο της σημερινής πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης το οποίο χαρακτηρίζεται από την απληστία, τον ανταγωνισμό, τον ατομικισμό, και τη βία κατά των προσώπων. Η αλληλέγγυα οικονομία είναι ένα κοινωνικό κίνημα που προωθεί τρόπους οργάνωσης που προάγουν την ελευθερία του ατόμου και συμβάλλει στην εδραίωση μιας πραγματικής οικονομικής και πολιτικής δημοκρατίας.

Στόχοι

1. Ανάπτυξη της αστικής γεωργίας, που μπορεί να εξασφαλίσει διατροφική αυτάρκεια στους πολίτες των μεγάλων αστικών κέντρων, απελευθερώνοντας την γεωργική παραγωγή από την εμπορική κερδοσκοπία.
   
2. Επαναπροσδιορισμός της αξίας της πραγματικής τροφής, η οποία έχει χαθεί λόγω εμπορευματοποίησης της διατροφής μας. Με απώτερο στόχο την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων απαλλαγμένων από φυτοφάρμακα και λιπάσματα εφαρμόζουμε αρχές υλικά και μεθόδους περιβαλλοντικής διαχείρισης όπως: κομποστοποίηση, συγκαλλιέργεια, αμειψισπορά, πρόληψη ή καταπολέμηση ασθενειών με οικολογικά μέσα.
   
3. Διατήρηση του γενετικού πλούτου της χώρας μας μέσα α) από την διάσωση-καλλιέργεια-διάδοση παραδοσιακών λαχανικών φρούτων β) την δημιουργία τράπεζας σπόρων ή και την συνεργασία μας με άλλα σποροπαραγωγικά κέντρα με τον ίδιο στόχο γ) την δωρεάν διανομή παραδοσιακών σπόρων σε ενδιαφερόμενους με οδηγίες καλλιέργειας σε εκδηλώσεις όπου συμμετέχει ο «Αγρός».
   
4. Εκπαίδευση των μελών στις αρχές και τις πρακτικές της περιβαλλοντικής διαχείρισης ενός λαχανόκηπου, ώστε να μπορούν μόνοι τους να οργανώσουν και να καλλιεργήσουν τον χώρο τους αλλά συνάμα να συμβάλουν στην διάδοση της ιδιαίτερης γνώσης σε άλλους ενδιαφερόμενους καθώς και σε χώρους εκπαίδευσης όπως σχολεία, συλλόγους κλπ.
   
5. Διεκδίκηση του δημόσιου χαρακτήρα του πρώην Αεροδρομίου και δράση κατά της εκποίησης και υπερδόμησής του. Η δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου στο Ελληνικό μπορεί να συμβαδίσει με αστικούς αγρούς σε μέρος της έκτασης του. Επίσης συμμετέχουμε και συμβάλουμε σε δράσεις που γίνονται προς την κατεύθυνση της φύτευσης του πρώην Αεροδρομίου (πχ δημιουργία Ελαιώνα, δενδροφυτεύσεις κλπ).
   
6. Αλληλέγγυες δράσεις. Διάθεση του μεγαλύτερου μέρους της παραγωγής στην κοινωνική υπηρεσία του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης και σε ιδρύματα αστέγων της Αθήνας.
   

Κανονισμός λειτουργίας

1. Όλες οι αποφάσεις για τις δράσεις και ενέργειες του Αγρού λαμβάνονται από ανοιχτές μηνιαίες συνελεύσεις των μελών του με δημοκρατικό, ισότιμο, αντιϊεραρχικό τρόπο. Γίνεται προσπάθεια οι αποφάσεις να μην παίρνονται απλά πλειοψηφικά αλλά να συνδιαμορφώνονται από τα μέλη του Αγρού βάσει των αρχών της συναίνεσης. Μέλη του Αγρού θεωρούνται όσοι συμμετέχουν ενεργά στις εργασίες του Αγρού και αποδέχονται τις αρχές και τους στόχους του παρόντος κανονισμού του. Τα μέλη του Αγρού έχουν δικαίωμα να ψηφίζουν στις συνελεύσεις και να παίρνουν προϊόντα από τον Αγρό.
   
2. Η οργάνωση, το πρόγραμμα εργασιών και τυχόν οδηγίες δίνονται από τεχνολόγους γεωπόνους ή γεωπόνους που ορίζει η συνέλευση των μελών του Αγρού (πριν από κάθε καλλιεργητική περίοδο δηλ. Σεπτέμβριο και Φεβρουάριο κάθε έτους ). Το πρόγραμμα αναρτάται στην είσοδο του Αγρού αλλά και στο διαδίκτυο. Οι εργασίες είναι ιεραρχημένες κατά σειρά σπουδαιότητας.
   
3. Η καλλιεργούμενη έκταση, τα είδη που θα καλλιεργηθούν και ο χώρος που θα καταλαμβάνει το κάθε φυτικό είδος στον Αγρό, αποφασίζονται με βάσει τις δηλώσεις για διαθέσιμες ώρες εργασίας ανά εβδομάδα του κάθε μέλους πριν από την κάθε καλλιεργητική περίοδο Φεβρουάριο και Σεπτέμβριο.
   
4. Ο Αγρός καλλιεργείται συλλογικά, από όλα τα μέλη του. Ως συλλογική προσπάθεια, ενεργοποιεί τις δυνάμεις, ικανότητες και αντοχές μας. Ο καθένας συμβάλλει ανάλογα με τις δυνάμεις του και το χρόνο που διαθέτει. Δεν ξεπερνάμε τα όριά μας ούτε ζητάμε από τα άλλα μέλη να ξεπεράσουν τα δικά τους.
   
5. Ο Αγρός δεν είναι το μποστάνι κανενός. Η καλλιέργεια του είναι μη κερδοσκοπική και δεν στοχεύουμε στην μεγιστοποίηση της παραγωγής. Ένα μέρος των παραγόμενων προϊόντων διατίθενται στην κοινωνική υπηρεσία του Δήμου Ελληνικού – Αργυρούπολης ή σε άλλες ομάδες που αποφασίζουν τα μέλη, και τα υπόλοιπα προϊόντα μοιράζονται στα μέλη του κατά το δυνατόν ισότιμα και ανάλογα με τις ανάγκες τους.
   
6. Οι εργασίες του Αγρού απαιτούν συλλογικότητα, συνεργασία και ομαδικότητα. Η επιτυχία του βασίζεται περισσότερο στην ανάπτυξη της συλλογικότητας, του κοινού οράματος και των δημιουργικών σχέσεων μεταξύ των μελών του. Η συμπεριφορά των μελών μεταξύ τους διέπεται από ευγένεια. Δεν γίνονται δεκτές συμπεριφορές που προσβάλουν ή ενοχλούν τους άλλους, ή χαρακτηρίζονται από απληστία, ανταγωνισμό, ατομικισμό και βία.
   
7. Ο Αγρός καλλιεργείται συλλογικά από τα μέλη του. Δεν διατίθενται τμήματα του Αγρού για ιδιωτικές καλλιέργειες.
   
8. Η τακτική συνάντηση εργασίας των μελών γίνεται τις Κυριακές το πρωί. Πέρα από αυτή την τακτική συνάντηση, τα μέλη μπορούν να συνεννοούνται μεταξύ τους για έκτακτες συναντήσεις εντός της εβδομάδας ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής. Μπορεί να υπάρχουν και έκτακτα καλέσματα των μελών όταν υπάρχει φόρτος εργασίας.
   
9. Όποιος επισκεφτεί ή εργαστεί στον Αγρό συμπληρώνει το όνομά του και τον λόγο της επίσκεψής του στο τετράδιο επισκεπτών που υπάρχει στην αποθήκη.
   
10. Η εκπροσώπηση του Αγρού σε εκδηλώσεις, συνέδρια, ημερίδες κλπ αποφασίζεται από την ομάδα «ενημέρωσης – προβολών - δράσεων και ταμείου» (βλέπε την παράγραφο «Οργάνωση & Περιβαλλοντική Διαχείριση του Αγρού»). Όποιος εκπροσωπεί τον Αγρό αναλαμβάνει να ενημερώσει τα μέλη για την παρουσίασή του.
    
11. Τα απαιτούμενα χρήματα για αγορές και προμήθειες προέρχονται από τα μέλη, από δωρεές, συνδρομές ή συμμετοχές του Αγρού σε διάφορες εκδηλώσεις. Τα μέλη δίνουν κάθε Κυριακή ει δυνατόν 1€ για το ταμείο του Αγρού. Οι δωρεές κομμάτων ή εταιρειών γίνονται δεκτές μόνον ανώνυμα..
    
12. Τα εργαλεία είναι κοινά. Τα σεβόμαστε τα φροντίζουμε, τα καθαρίζουμε και τα τακτοποιούμε στη θέση τους, για τους επόμενους που θα τα χρειαστούν.
    

Οργάνωση & Περιβαλλοντική Διαχείριση του Αγρού

Ο Αγρός δεν διαφέρει σε τίποτα από έναν περιβαλλοντικά διαχειριζόμενο λαχανόκηπο όπου και αν βρίσκεται αυτός. Έχει ως πρότυπο παραγωγής την βιωσιμότητα (αειφορία) όπου ο στόχος παραγωγής προϊόντων είναι σε αρμονική συνύπαρξη με το φυσικό περιβάλλον και οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιεί δεν πρόκειται να λείψουν ούτε στις παρούσες ούτε και στις μελλοντικές γενεές.

Οι περισσότερες εργασίες που γίνονται στον Αγρό απαιτούν οργάνωση, μεθοδικότητα, συλλογικότητα και κόπο. Η συμμετοχή όλων ή όσο γίνεται περισσοτέρων μελών είναι επιβεβλημένη όταν έχουν προγραμματιστεί εργασίες όπως :κατεργασία εδάφους, ομαδικές φυτεύσεις, σκαλίσματα, υποστυλώσεις κλπ. Όμως για την καλύτερη οργάνωση του χώρου του Αγρού αλλά και του χρόνου των μελών του, είναι ανάγκη να υπάρχουν και ομάδες εργασίας που θα ασχολούνται και με επιμέρους εργασίες που θα τους έχουν ανατεθεί από τους υπεύθυνους τεχνολόγους γεωπόνους ή γεωπόνους. Κάθε μέλος μπορεί να συμμετάσχει και στις συλλογικές και επίπονες εργασίες αλλά και σε μία ή περισσότερες ομάδες εργασίας. Οι ομάδες εργασίας με τις αρμοδιότητές τους είναι οι ακόλουθες:

Ομάδα ενθάρρυνσης βιοποικιλότητας και διατήρησης της οικολογικής ισορροπίας με αρμοδιότητες:

• την διατήρηση του φυτικού κεφαλαίου (των φυτών που υπάρχουν στον αγρό) και τον εμπλουτισμό του χώρου με φυτεύσεις και με άλλα χρήσιμα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά.
• Περιποιήσεις όπως πότισμα – βοτάνισμα – συλλογή – αποξήρανση και διατήρηση για παρασκευές.

Ομάδα θρέψης και λιπαντικών αναγκών με αρμοδιότητες :

• Δημιουργία φυτικής κομπόστας (πρώτες ύλες – ανακάτεμα - παρακολούθηση θερμοκρασίας των σωρών – διαβροχή - κοσκίνισμα κλπ).
• Ανάλυση του εδάφους (θρεπτικά στοιχεία – ΡΗ).
• Εύρεση πρώτων υλών όπως κοπριάς ή ειδικών οικολογικών λιπασμάτων.
• Προετοιμασία και εφαρμογή λιπάνσεων στα φυτά του Αγρού στα διαστήματα που θα έχουν οριστεί.

Ομάδα πρόληψης & αντιμετώπισης ασθενειών και εχθρών με αρμοδιότητες:

• Παρασκευή ζωμών – βαμμάτων – εκχυλισμάτων.
• Εφαρμογή στα φυτά ανά διαστήματα.
• Εύρεση πρώτων υλών.

Ομάδα διαχείρισης σπόρων με αρμοδιότητες :

• Δημιουργία ειδικού χώρου φύτευσης για τα σποροπαραγωγικά φυτά.
• Εύρεση – καλλιέργεια - διαλογή και διάδοση παραδοσιακών σπόρων.
• Δημιουργία τράπεζας σπόρων ή και συνεργασία μας με άλλα σποροπαραγωγικά κέντρα με τον ίδιο στόχο.
• Δωρεάν διανομή παραδοσιακών σπόρων σε ενδιαφερόμενους, με οδηγίες καλλιέργειας σε εκδηλώσεις που συμμετέχει ο Αγρός.

Ομάδα ελέγχου αρδευτικού δικτύου και προγραμματιστή με αρμοδιότητες :

• Έλεγχος καλής λειτουργίας του αρδευτικού συστήματος και του προγραμματιστή άρδευσης.
• Αποκατάσταση αρδευτικού δικτύου.
• Καθορισμός βαρδιών για πότισμα φυτών που είναι εκτός δικτύου.

Ομάδα ενημέρωσης – προβολών - δράσεων και ταμείου με αρμοδιότητες :

• Την προβολή του εγχειρήματος του αγρού.
• Την ενημέρωση των μελών και φίλων του Αγρού για το πρόγραμμα εργασιών ή έκτακτα καλέσματα σε φόρτο εργασίας ή άλλες δράσεις.
• Συλλογή χρημάτων και πληρωμή υποχρεώσεων για αγορές.